Kunstwereld 8 mei 2003 over de oprichting van Art-abstract

In zijn in 1911 verschenen boek Uber das Geistige in der Kunst vroeg Kandinsky zich desalniettemin af of abstracte kunst bestaansrecht heeft. Zou steeds verder doorgevoerde abstractie niet leiden tot een verlies aan geestelijke inhoud, minder spiritualiteit? Het antwoord op die vraag luidde in zijn ogen ontkennend, gezien zijn ontwikkeling als abstract kunstenaar tussen 1910 en 1914. Toch neemt de vraagstelling van hem tot op de dag van vandaag een centrale positie in, zeker bij de voorstanders van figuratieve kunst. Te meer daar abstracte kunst alom wordt omschreven als de weergave van de niet waarneembare werkelijkheid, uitgedrukt in vlakken, lijnen, vormen en kleuren. Als er al een probleem is, dan zit dit in het begrip herkenbaarheid. En dan kan een op het eerste gezicht feilloze registratie van de waarneembare werkelijkheid bij nadere beschouwing behoorlijk abstract zijn. Het omgekeerde is ook waar: een detail van een grotere vorm is in al haar abstractie, figuratief. Het gaat dus toch om 'das Geistige' in de kunst zoals Kandinsky al vermoedde, de geest van de kunstenaar die - als het goed is - gegrepen wordt door de toeschouwer. In deze context valt de scheidslijn abstract-figuratief weg.

De vele verschijningsvormen van abstracte kunst treffen wij aan bij een onlangs opgerichte groep kunstenaars onder de naam Art-Abstract. Vanaf 1 april 2003 presenteren de negen aangesloten kunstenaars zich online. Deze week is er een eerste gezamenlijke expositie. Art-abstract wil een gezicht geven aan de actuele abstracte kunst. Waar houdt de abstracte kunst zich momenteel mee bezig? Welke vragen en antwoorden kent ze, en hoe ziet ze er vandaag de dag uit? De deelnemende kunstenaars: Harry Agema (schilderijen en zeefdruk), Els Bannenberg (schilderijen, werk op papier), Hilly van Eerten (lithografie, copy-art, gemengde technieken), Fons Heijnsbroek (schilderijen, gouaches, mobiles), Daan Lemaire (glasbeelden appliqué, schilderijen, gouaches), Mirjam de Nijs (beelden in harde en zachte steen), Susan Ohler (beschilderde keramiek), Ben Vollers (schilderijen, werken op papier) en Gerben van der Meer (schilderijen).
De oprichting van Art Abstract correspondeert met de vaststelling van de makers van de expositie Abstractie rond Dordrecht, dat er sprake is van een opleving als het om abstracte kunst gaat, nadat er in vorige decennia sprake was van een ondergeschikte positie. Men vindt het opmerkelijk dat er op dit moment weer kunstenaars doorgaan op deze beeldtaal.